तामसालीङ स्वायत प्रदेश बहु पहिचान नै हो ।

तामसालीङ स्वायत प्रदेश बहु पहिचान नै हो ।

शब्दकै कुरा गर्ने हो भने "तामसालीङ" तामाङ भाषा अन्तर्गतको शब्द हो भने "स्वायत प्रदेश" खस भाषाको शब्द हो त्यसैले प्रदेशको नाम राख्दा "तामसालीङ स्वायत प्रदेश" भन्नु तामाङ र खस भाषा दुबै मिसिएको छ । यसकारण शब्दको हिसाबमा यो बहु पहिचान नै हो ।

२४१ बर्ष देखी नेपाल एकल पहिचानमा थियो एक मात्रा जाती बाहुन राज्यको प्रमुख अङगहरुमा कब्जा गरेर बस्यो त्यही जातिको धर्म हिन्दू धर्म राष्ट्रिय धर्म बनाइयो । त्यही जातिको मात्रीभाषा खस भाषा मात्रा पठनपाठनमा ल्याइयो । त्यही जातिले मान्ने चाड पर्वहरुलाई मात्रा राष्ट्रिय बिदा दिएर जबर्जस्ती अरु माथि लादियो । त्यही जातिले लाउने पोषाकलाई मात्र राष्ट्रिय पोशाक बनाइयो ।
आदिबासी भाषा "चोमोलोङमो" लाई बिस्थापित गरेर खस भाषामा सगरमाथा भनियो "ज्योमोगाङ" लाई हिमाल भनियो तामाङहरुले आफु बसेको ठाउको नाम "याम्बु" भन्थ्यो त्यसलाई कान्तिपुर भन्दै अहिले काठमाण्डौ भनियो । "खोपाङ्" लाई भाद्गाउ भन्दै अहिले भक्तपुर भनियो । हुँदा हुँदै नदी नालाको नाम पनि खस हिन्दू नामहरु राखियो । बाटो घाटोको नाम पनि खस भाषाले नपुगेर थरको आधारमा राख्न थालियो । प्रतेक हस्पिटल, स्कूल, कलेजहरु पनि खस भाषामा र हिन्दू देबी देवताको नाममा राख्न थालियो । यसरी सबै सबै खस हिन्दू नामले मात्रा परिचय गराइयो नेपाललाई ।

सिङ्गो नेपालको सम्पूर्ण नदिनाला, हिमाल, पहाड, डाडाकाढा, बाटोघाटो. टोल. बस्ती. स्कूल, कलेज, हस्पिटल, बन जङ्गल सबै खस भाषा र हिन्दू नाममा राखेको छ् तै पनि हामी सहेर बस्यो । अब त अती नै भयो हाम्रो चाँही पहिचान मेटिन लाग्यो एउटा भए पनि हामी बसोबास गर्ने ऐतिहासिक भुमिको नाम चाँही ताम्सालिङ, लिम्बुवान, खम्बुवान, नेवा, तमुवान, मगरात, थरुहट राखौ भन्दा यत्रो हल्लिखल्ली ?
यत्रो टाउको दुखाइ ?

ताम्सालिङ एउटा नाम मात्रा पो भयो तामाङ जातिको ....आखिर ताम्सालिङ भुभाग भित्र भएको सम्पूर्ण नदिनाला, हिमाल, पहाड, बन, जङ्गल, बाटोघाटो, स्कूल, कलेज, हस्पिटल, चोक, गल्ली, खोल्साको नामहरु त तिमीहरुले तिमीहरुकै भाषामा राखिसकेको छ नि पहिल्यै ? तिमीहरुकै धर्म हिन्दू देबी देवताको नाम राखिसकेको छ नि पहिल्यै ? भाषा र धर्मको आधारमा मात्रा हो र तिमीहरुको थरहरु कोइराला, देवकोटा, खरेल, खनाल आदी आदी थरको आधारमा पनि राखिसकेको छ नि पहिल्यै ?


यसकारण "ताम्सालिङ स्वायत प्रदेश" भन्नु "लिम्बुवान स्वायत प्रदेश" भन्नु बहु पहिचान नै हो कृपया यसलाई सहर्ष स्वीकार गरिदेऊ ।

Comments

Popular posts from this blog

दोलखाकी लक्ष्मी भइन् ‘मिस तामाङ’

hello